Dyslexie

Op school leren kinderen in groep 3 hoe letters eruit zien en dat bij letters bepaalde klanken horen. Sommige kinderen leren dit minder snel dan andere. Veel kinderen bereiken met veel extra leesinstructie en leesoefeningen van de leerkracht en/of een remedial teacher, een leesniveau wat past bij zijn/ haar didactische leeftijd.

Als een kind ondanks gerichte oefening en begeleiding niet vooruit gaat met lezen en/of spellen, kan er sprake zijn van dyslexie. Het is dan raadzaam om verder onderzoek te laten doen door een deskundige voor een diagnostisch onderzoek en behandeladvies. Dyslexie kan op het gebied van lezen en/of spelling geconstateerd worden. Van groot belang is dat dyslexie bij een kind zo vroeg mogelijk wordt ontdekt. Hoe eerder een gerichte aanpak van lees- en spellingproblemen kan starten, hoe groter de kans op succes.

De meeste kinderen met dyslexie leren uiteindelijk wel lezen, maar blijven trager lezen. Ze moeten er meer energie in steken en zijn sneller afgeleid dan de gemiddelde lezer. Dat gaat vaak ten koste van het begrip van wat gelezen is.
Naast het extra oefenen op lees- en/of spellinggebied vraagt de sociaal emotionele kant zeker ook aandacht. Het is erg belangrijk dat een kind weet hoe om te gaan met zijn / haar dyslexie. Zeker als een kind net een diagnose gekregen heeft, is het nodig dit een plekje te geven zodat het kind zich verder positief kan ontwikkelen. Aandacht besteden aan wat dyslexie precies is, hoe hier mee om te gaan, welke beroemde personen dit ook hebben, hoe anderen hiermee om zouden moeten gaan, etc., kunnen zeer verhelderend werken voor het kind. De meeste kinderen denken immers toch dat ze iets verkeerd hebben gedaan of dat ze niet slim genoeg zijn. Het is nodig hen een positiever zelfbeeld mee te geven om zo steviger in het leven te gaan staan.

Om vroegtijdig dyslexie te signaleren maken scholen veelal gebruik van het dyslexieprotocol. Van groot belang is om de signalen van een kind te herkennen en hierop te anticiperen door hier extra aan de slag te gaan.
Op de kleuterleeftijd (groep 1 en 2) is dyslexie nog niet vast te stellen. Wel kunnen er een aantal signalen zijn die aanleiding geven om het kind extra in de gaten te houden.

Signalen voor groep 1/2 kunnen zijn

• het kind heeft een algemeen zwak taalniveau
• het kind kan slecht versjes onthouden en slecht rijmen
• het kind heeft moeite met het aanleren van willekeurige afspraken zoals de begrippen "links" en "rechts" en de namen van de kleuren of andere kinderen

Niet alle kinderen met deze problemen ontwikkelen echter dyslexie. Een vertraagde spraak-/taalontwikkeling en dyslexie in de familie heeft wel een zekere voorspellende waarde.

Signalen voor dyslexie in groep 3 kunnen zijn

• lang spellend lezen of vroeg radend lezen
• moeite met aandacht voor verbale informatie
• moeite om het verschil te horen tussen klanken als m en n, t en k, ba en da, met ritme, klemtoon en de betekenis van woorden
• moeite om verschil te zien tussen bijvoorbeeld p en q, b en d, en met volgorde in woorden (zodat omkeringen en weglatingen het gevolg zijn)
• moeite met het inprenten van reeksen (bijv. tafels), met het onthouden van woordcombinaties, uitdrukkingen en gezegdes

Signalen voor dyslexie in groep 4 kunnen zijn

• een hekel aan hardop lezen
• lang spellend lezen
• veel radend lezen
• vaak struikelen bij het lezen
• vaak een woord overslaan
• delen van woorden weglaten
• woorden die hetzelfde klinken door elkaar halen
• een groeiend verschil tussen het leesvermogen en het vermogen een verhaal te begrijpen

Wanneer een kind na een half jaar intensieve oefening op school met een remedial teacher of een andere deskundige, onvoldoende of geen vooruitgang boekt op lees- en of spellinggebied, is het van groot belang een dyslexieonderzoek te laten doen. Deze kinderen laten vaak meerdere E scores (score V volgens de nieuwe Cito normering) op de DMT en SVS Cito toetsen zien. De DMT is de zogenaamde Drie Minuten Toets. Op deze toets moeten kinderen binnen drie minuten zoveel mogelijk woorden goed lezen. De SVS is de Cito Spellingtoets. Dit is een dictee waarin bepaalde spellingcategorieën getoetst worden.

Een tijd geleden is hiervoor een vergoedingsregeling met de verzekeringsmaatschappijen getroffen. Zij vergoeden dyslexieonderzoeken in de ergste gevallen en vergoeden de bijhorende behandeling. Het is verstandig om bij uw eigen verzekeringsmaatschappij te informeren hoe het precies geregeld is.